فن کویل و هواساز از جمله دستگاه های محبوب و پرکاربرد در تهویه مطبوع واحدهای مسکونی و صنعتی می باشند، به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله به مقایسه فن کویل و هواساز بپردازیم.
در ابتدا نحوه عملکرد، اجزا تشکیل دهنده و مزایای هر یک از این دو سیستم را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس به تفاوت های مهم این دو دستگاه تهویه مطبوع پرکاربرد می پردازیم.
۱- هواساز:
هواسازها در سه مدل معمولی (ترکیبی)، تمام هوای تازه و هایژنیک در ظرفیت هوادهی متفاوت طراحی و تولید می گردد.
هواساز از اجزای مختلفی از قبیل کویل آب گرم و سرد، فیلتر تصفیه هوا، رطوبت زن، محفظه تامین و تولید هوا و دریچه ای برای هدایت هوای ایجاد ساخته شده است. عملکرد هریک از اجزای تشکیل دهنده و هماهنگی بین آنها روی عملکرد کلی دستگاه و ایجاد هوایی مطبوع تاثیرگذار می باشد. این تجهیزات آب سرد را از چیلر و آب گرم را از پکیج و موتورخانه دریافت می کنند.
با روشن شدن دستگاه و جریان آب درون مدار و رسیدن به کویل ها، فن دمنده شروع بکار کرده و با دمیدن روی کویل ها هوای موجود را از طریق کانال ها توزیع و به فضای مورد نظر منتقل می کند. با توجه به تنوع در مدل هواساز های موجود می توان در آپارتمان ها، کارخانه ها، انبارها، محوطه های صنعتی از این سری تجهیزات حرارتی و برودتی مورد استفاده قرار داد.
۲- فن کویل:
این دستگاه از فن دمنده و کویل آب ساخته شده است که وظیفه ی تامین هوای مطبوع را به عهده دارد. فن کویل ها نیز قابلیت عملکرد سرمایشی و گرمایشی را دارا می باشند، و با موقعیت نصب دیواری، زمینی، سقفی، کانالی و کاستی در ظرفیت هوادهی متفاوت تولید و عرضه می شوند. نحوه عملکرد این سیستم ها به این شکل است که با اتصال به چیلر آب سرد و از طریق موتورخانه و یا پکیج آب گرم مورد نیاز کویل درون دستگاه را تامین می کنند. با روشن شدن دستگاه آب درون کویل به چرخش در آمده و فن دمنده هوای ایجاد شده روی کویل ها را از طریق دریچه ها تعبیه شده، به فضای داخلی اتاق هدایت و توزیع می نماید.
هواساز و فن کویل از سیستم های تهویه مطبوع پرکاربرد در این صنعت به شمار می آیند که نحوه عملکرد هر یک را مورد بررسی قرار دادیم با این حال این دو سیستم عملکردی مشابهی دارند و منبع تغذیه کننده ی هر دو دستگاه چیلر و پکیج و یا موتورخانه می باشد و آب جز اصلی مدار آنها به شمار می آید.
۱-مقایسه هواساز و فن کویل از تظر جایگذاری و نصب
این دو دستگاه علیرغم شباهت های کاربردی، تفاوت هایی هم دارند که می توان به موارد زیر اشاره داشت:
از مهمترین تفاوت فن کویل با هواساز می توان به نحوه ی کانال کشی و موقعیت نصب آنها نام برد. هواساز با قرار گرفتن در فضای بیرون از ساختمان از طریق کانال کشی هوای مورد نیاز را در بخش های مختلف توزیع می نماید. اما فن کویل ها به طور مستقل و در قسمت های مختلف ساختمان نصب و اجرا می شوند و از طریق لوله کشی آب مورد نیاز مدار را تامین می کنند. بنابراین اشغال فضا در خصوص نصب فن کویل را باید در نظر داشت.
در مقایسه فن کویل و هواساز، هواساز نسبت به فن کویل از ساختار و سیستم پیچیده تری بهره می برد. و اجزای تشکیل دهنده ی هواساز نسبت به فن کویل بیشتر است.
دستگاه هواساز به طور عمده در ظرفیت هوادهی بالاتر و بیشتر در فضاهایی با متراژ بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد.
۲-مقایسه فن کویل و هواساز از نظر نحوه ی عملکرد
از دیگر موارد تفاوت هواساز با فن کویل می توان به نحوه توزیع و حجم هوای تولید شده توسط دستگاه اشاره داشت. هواساز دما را از طریق کانال و به طور یکسان به قسمت های مختلف هدایت می کند. اما هر دستگاه فن کویل به طور مستقل هوای مورد نیاز محیط را فراهم می آورد. همچنین هواساز قابلیت تنظیم میزان دما و رطوبت مورد نیاز از بیرون ساختمان را دارا می باشد. به طور معمول در مکان هایی که نیاز به تنظیم دقیق رطوبت، و تامین مقدار هوا تازه نیاز باشد، استفاده از هواساز توصیه می شود. با این حال معمولا در پروژه های انبوه این دو سیستم تهویه مطبوع را به صورت ترکیبی و همراه با هم نصب و اجرا می نمایند.
دستگاه هواساز در ابعاد بزرگتر و حجیم تری نسبت به فن کویل ها طراحی و ساخته می شوند. و در بیرون از ساختمان در فضای باز نصب و اجرا می شوند. فن کویل ها در محیط داخلی نصب می شوند بنابراین حین عملکرد صدای بیشتری ایجاد می کند.
هواسازهای هوای مورد نیاز برای انتقال دمای ایجاد شده توسط آب درون کویل ها، از هوای بیرون بهره می برند، اما فن کویل ها به منظور گردش هوا، از هوای درون فضای داخلی استفاده می کنند.
از دیگر موارد تفاوت هواساز با فن کویل می توان به قدرت فیلتراسیون و نوع فیلترهای بکار رفته در آنها نام برد. به طور معمول در هواساز، از فیلترهایی با قدرت جذب و فیلتراسیون بالاتر نسبت به فن کویل بهره می برند ولی فیلترهای بکار رفته در فن کویل معمولا ساده تر و ابتدایی تر مورد استفاده قرار می گیرد.
